Moment sleutels transalper 29 maart / april

Net een mooi artikel zitten lezen in de transalper over momentsleutels en het gebruik er van .

Het merendeel van de garagebedrijven laat de momentsleutels jaarlijks kalibreren ook uitvoeren (info snap-on in onze regio)
ook onze gereedschap man begon wat lacherig aan mijn Aldi moment sleutel die ook nog eens extra extra in de aanbieding was in de winkel
ik kon ,m deze keer ook niet laten liggen
Ik had ,m zelf al getest door hem eenvoudig met een inbusdop 17 en een gewone dop 17 de professionele momentsleutel op mijn momentsleutels te laten strijden wie klikt er wanneer het eerst ???
door op verschillende waarde,s en zo te meten wat de afwijking was tussen de geijkte professionele momentsleutel en mijn aldi momentsleutel te vergelijken.
Afwijking was omgerekend 0,2 tot 0,3% ,een meevaller dus .
daar waar een afwijking van 3% maximaal was toegestaan volgens de meegeleverde informatie van de Aldi momentselutel .
Ook onze gereedschap man had dezelfde conclusie) 0,17% tot 0,27% ,uitstraling matig ,werking prima en toch correctie mogelijk maar niet nodig
hij glimlachte me nog (kosteloos) sportief na .......

moraal van het verhaal kalibreren kost geld , een geijkte profesionele momentsleutel en een ....? momentsleutel verbonden met elkaar en te testen
is toch ook een mooie budget oplossing
met een beetje uitleg in normale tijden zou dit momentsleutel prestatie vergelijken in de meeste autobedrijven zo geprobeerd/getest mogen worden
hoe jullie garagist er mee omgaat ???? (weet je gelijk hoe het met het service gehalte zit )

en dan de eeuwige discussie ,momentsleutel terug stellen na gebruik of niet ??
in theorie Ja ,,,,,, in praktijk hebben we (een aantal conculega,s) gelijkwaardige merk en type professionele momentsleutels al jarenlang bewust de 1 wel netjes terug gesteld en de ander niet ,verbazend genoeg dat degenen die netjes terug gesteld werden een aantal keren over de jaren beter ingesteld moesten worden tbv calibratie en de andere die niet terug gesteld werden nog steeds niet afwijken ???
slijtage schroefdraad ? slapper worden van de veer door uit-veren ,inspannen ? ,,, wij weten het ook niet. bijzonder is het wel dat 3 gelijkwaardige gevallen
onder conculega,s dit bevestigen (in het 4e geval was er 1 van de 2 momentsleutels in dat bedrijf helaas vroegtijdig gesneuveld in de dagelijkse strijd)

bij weinig gebruik adviseer ik ,netjes terug stellen
bij professioneel veelvuldig gebruik ,blijft deze eeuwige discussie nog lang leven
en een budget moment sleutel is ook budget te controleren;)

.

En het word nog mooier als je erbij betrekt wat je daadwerkelijk probert te bereiken met een momentsleutel:

Het op juiste (axiale) voorsapnning zetten van een bout. Als je opzoekt wat de nauwkeurigheid is van het op voorspanning zetten dmv aanhaalmoment sla je steil achterover (+/-30% oid).

Misschien wel belangrijker dan ijken en calibreren is het kiezen van het juiste aanhaalmoment, afhankelijk van materiaal en smering.
Je kunt er een hele studie van maken als je wilt.

Vroeger heel weinig de momentslutel gepakt, op de motorfiets enkel voor kleine boutjes in het motorblok.
Maar nu ik meer met kleine diameters werk en speciale materialen/vormen in wat kritischer toepassingen toch weer de momentsleutel erbij. Niet alleen om de juiste voorspanning te bereiken maar ook veel voor de herhaalbaarheid.

Herhaalbaarheid ,die term bestaat al langer maar klinkt steeds harder door

techniek wordt steeds mooier door de jaren heen
Jaren geleden al meerdere collega,s (die met stevige handen) vooral bewust met de momentsleutel verplicht laten werken
en dan ontdekken ze "gelukkig" weer de basis van hun krachten

(die "verplichte" donkere wolken boven hun hoofd waar ze eerst mee beginnen verdwijnt spontaan in korte tijd ,een knipoog en een glimlach volgt snel .)

Pim bedank voor de aanvulling .

De voorgeschreven momenten geven ook een bandbreedte aan zoals 110 tot 120 NM, ga je dan op 115 NM vastzetten zit je altijd wel goed.

Strikt genomen moet je ook rekening houden met smering of niet. In de industrie heb ik hiermee te maken i.v.m. drukvaste (explosie veilige) kasten. De calibratie is hierbij ook bedoeld om te bewijzen dat de ingestelde aanhaalmomenten ook daadwerkelijk zijn bereikt, met in acht name van de tolerantie natuurlijk.

Wilco.Cwx schreef : ...verbazend genoeg dat degenen die netjes terug gesteld werden een aantal keren over de jaren beter ingesteld moesten worden tbv calibratie en de andere die niet terug gesteld werden nog steeds niet afwijken ??? ...

Ha !
Dat had ik niet verwacht !
Ik heb drie goede momentsleutels (voor drie verschillende bereiken) en ik stel ze altijd netjes terug ...

Overigens heb ik zelf altijd de neiging om net iets minder hard vast te willen draaien dan de voorgeschreven momenten.

achteraf beoordelen of je met het juiste moment je werk netjes heb gedaan
dan onderzoeken ze de gebruikte materialen ,de rek van de bout of vervorming van het schroefdraad
onder gelijkwaardige laboratorium omstandigheden
meestal is er dan sprake van ontstane problemen ,aansprakelijkheid of een claim

ja dan wordt het moeilijk de zaak te verbloemen als je de boel overtrokken hebt

Er is wel een verschil tussen een productieomgeving en hobby/werken aan je eigen spullen. In eerste instantie, goed vast, maar niet té vast, anderszins constant vast.

Voor seriematig werk is het goed om zeker te weten dat het process constant is. Heb je dan met systeem A een probleem maar systeem B niet, heb je in ieder geval die houvast.

Inderdaad Pim
voor de hobby en het goede gevoel had ik ook een momentsleutel aangeschaft .
(was toen wel 16 euro )
Net nog gebruikt van de momentsleutel gemaakt om de zomerwielen netjes onder de auto te monteren
ff de instructie open geslagen tot mijn verbazing 4% gezien en weer snel die instructie brief dicht gedaan

ook FF een foto van 2 gekoppelde momentsleutels gemaakt Tbv een budget doe het zelf calibratie test .
had toen wel 1 van de momentsleutels met een paar doekjes in de werkbank geklemd ,vond ik handiger tbv de controle.

Twee momentsleutel koppelen? Briljant idee. Hoe test je dan precies?

hoe simpel wil je het hebben

neem een gekalibreerde momentsleutel .stel deze in op waarde X (bijvoorbeeld 50nm )
stel de niet gekalibreerde (budget) momentsleutel in op dezelfde waarde
koppel beide momentsleutels ,trek ze op spanning en voel wie er het eerst wil knikken/klikken
doen ze dat beide gelijktijdig ,,,Mooi (geen afwijking)
reageert de 1 eerder of later is er een afwijking ,,, hoeveel ?
verdraai instel waarde van de niet gekalibreerde (budget) momentsleutel een beetje totdat beide gelijk knikken/klikken
weet je ieder geval wat in dat bereik de afwijking is
Ga wel stapsgewijs door het gehele instelbereik !!! (20nm, 30nm,40nm50nm enz meestal tot 200nm)
Maak EVENTUEEL een Tabel voor jezelf
Veel ,heel veel momentsleutels zijn te corrigeren dmv vulplaatjes of instel bout/moer (zie instructie leverancier of fabrikant ??)
Vaak is na correctie een Eigen gemaakt tabel overbodig

IS DE AFWIJKING ECHT TE Wisselvallig of te GROOT ? is het overbodig te melden NIET GEBRUIKEN >IS TE ONBETROUWBAAR

succes;)